Gezgin Öcün:
"Bugün, Karaman’ın en dikkat çekici köylerinden biri olan Dokuzyol (Orzala) Köyü'nü keşfe çıkıyoruz. Karaman şehir merkezine 9 kilometre mesafede bulunan bu köy, çevresindeki köylerle de ilginç bir komşuluk ilişkisine sahip. Doğusunda Ayrancı, batısında Sudurağı, kuzeyinde Karaağaç ve güneyinde ise Taşkale kasabası bulunuyor. Köyün denizden yüksekliği ise tam 1.130 metre! Bilgin Öznil, senin bu köyle ilgili ilk izlenimlerin ne oldu?"
Bilgin Öznil:
"Gerçekten etkileyici bir yer, Gezgin Öcün. Köyün bulunduğu arazi oldukça geniş ama sürekli bir akarsu olmaması nedeniyle, köylüler suyu depolamak amacıyla Dokuzyol Göleti’ni yapmışlar. Bunun yanı sıra, köyün arazileri, az da olsa Ayrancı Barajı’ndan sulanıyor. Ancak, düzenli yağış ve sulama eksikliği nedeniyle, köydeki tarım verimi oldukça düşük."
Gezgin Öcün:
"Evet, bu köyde tarımın zorlayıcı şartlar altında yapıldığını görmek şaşırtıcı değil. Bu yüzden köylüler, hayvancılığa yönelmişler. Geniş meralar ve ekim alanları, hayvancılığın gelişmesine olanak sağlamış. Bir anlamda, köyün ekonomisinin temelini hayvancılık oluşturuyor. Ayrıca, köyde kadınların kış aylarında dokudukları halılar ve elişleri de önemli bir ekonomik katkı sağlıyormuş."
Bilgin Öznil:
"Bu köydeki tarım ve hayvancılık, gerçekten büyük bir uyum içinde devam etmiş. Ama ne yazık ki, Dokuzyol, iklim değişikliği ve kuraklık nedeniyle son yıllarda ciddi zorluklar yaşamış. 1980’li yıllarda, bu köyün Karaman’ın en varlıklı köylerinden biri olduğunu duymak çok ilginç. Ancak, şimdi o dönemin verimliliği kalmamış. Tarım alanlarının yalnızca %56’sı işlenebiliyor, bu da köyün ekonomik dengesini bozmuş."
Gezgin Öcün:
"Ne yazık ki, kuraklık ve verimsizlik gibi faktörler, köyün hızla fakirleşmesine neden olmuş. Bu da, köyden göçlerin başlamasına sebep olmuş. Hangi köyde olursa olsun, ekonomik sıkıntılar ve geçim zorlukları göçü tetikliyor. Peki, köyün tarihi hakkında neler söyleyebilirsin?"
Bilgin Öznil:
"Köyün tarihi oldukça derin. Dokuzyol, Roma dönemine kadar uzanıyor. Osmanlı döneminde, burada halk zamanla dağılmış ve yerleşim yerleri, Helimzade’nin çiftliği haline gelmiş. Bu çiftlik, Divle halkının sahip olduğu bir yer olmuş. Ayrıca, köyün eski adı ‘Orzala’ ve bu ad, ‘büyük kadın’ anlamına geliyor. Zamanla, çeşitli aileler bu alana yerleşmiş ve Dokuzyol adı verilmiş. Bu isim, köyün 9 farklı yönden ulaşılabilen yolları nedeniyle verilmiş."
Gezgin Öcün:
"Gerçekten etkileyici bir geçmişi var. ‘Orzala’ isminin anlamı bile, köyün tarihindeki derinliği ve kültürel zenginliği gösteriyor. Zamanla, dağılmış bir halkın, buraya yerleşip köy kurması da ilginç bir sosyal dönüşüm örneği. Bu köyde, adeta tarih hem toprağa, hem de insana işlenmiş."
Bilgin Öznil:
"Kesinlikle! Dokuzyol (Orzala) Köyü, hem tarihsel hem de coğrafi olarak çok özel bir köy. Zorlu yaşam koşullarına rağmen, halkının direnci ve kültürel mirası, bu köyün ne kadar köklü olduğunu gösteriyor. Belki günümüzde ekonomik sıkıntılar olsa da, bu köyün kökleri çok derinlere dayanıyor."
Gezgin Öcün:
"Her açıdan zengin bir köy olan Dokuzyol, geçmişiyle, zorluklarla mücadele eden halkıyla ve kendine has kültürel özellikleriyle keşfedilmeyi hak ediyor."