Gezgin Öcün İle Bilgin Öznil Yepyeni Serüven Yolculuğu Devam Ediyor... Bu Sefer ki Misafir Odlukları Köy Karaman Yazılı (Göndere) Köyü
Gezgin Öcün: "Ah, Bilgin, bu köy de geçmişin izlerini taşır, değil mi? Yazılı Köyü'nün eski adı Göndere. Karaman Merkez'in batısında, 1050 metre yükseklikte bir köy. Yollarbaşı, Çakırbağ, Çavuşpınarı ve Pınarbaşı'nın arasında yer alıyor. Yıllar içinde birçok değişiklik olmuş burada. 1580 yılında 111 nüfuslu bir köymüş. Zamanla büyümüş, ama nüfus hiç sabit kalmamış."
Bilgin Öznil: "Evet, Gezgin! Yazılı Köyü'nün tarihi oldukça ilginç. 1922'de sadece 76 kişilik bir nüfus vardı, ama 1945'te bu sayı 249'a yükselmiş. Köydeki büyümeyi ve değişimi gösteriyor bu rakamlar. Ancak, 2014'te nüfus sadece 113 kişiye düşmüş. Her dönemin, her köyün bir hikâyesi var, değil mi?"
Gezgin Öcün: "Kesinlikle! 1520 yılında, Kanuni Sultan Süleyman zamanında yapılan tahrirde bu köyde 38 hanelik bir yerleşim varmış. Menderegümü adı verilen başka bir köy de varmış burada, ama güvenlik ve kıtlık gibi sebeplerle dağılmışlar. Ne kadar eskiye dayanıyor bu köyler, bir o kadar da zorlu bir geçmişe sahip."
Bilgin Öznil: "Ve ilginçtir ki, köyün toprakları bir zamanlar Yollarbaşı’nda oturan Sipahi Ağa’nın tımarıymış. 1840 yılında sipahilik sistemi kaldırıldığında, bu topraklar emeklilik hakkı olarak sahiplerine bırakılmış. Bu köyün geçmişi sadece toprakla değil, aynı zamanda sosyal yapısıyla da şekillenmiş."
Gezgin Öcün: "Evet, 1844 yılında Göndere'de sadece 10 hane vardı ve bu hanelerin lakapları bile kaydedilmiş. Dede Mehmet Oğlu Ali, Arap Mustafa Oğlu İbrahim… Her biri birer zamanın izleri, birer kimlik. Sipahizadeler köyü Pınarbaşılılara satmak istemiş, ama onlar almamış. Sonra da Bozkırlılara satılmış ve köyün yapısı değişmiş."
Bilgin Öznil: "Bozkırlıların bu toprakları satın alması, köyün demografik yapısını değiştirmiş. İşte o zaman köy, 1922'de muhtarlık olma yoluna girmiş. O dönemden sonra da adı değiştirilmiş. 'Göndere' ismi, tarlaya 'yazı' denmesi nedeniyle 'Yazılı' olarak değiştirilmiş. Yani her şeyin bir anlamı var, isimlerin bile."
Gezgin Öcün: "Kesinlikle, Bilgin. Köydeki taş evler ve çeşmeler de geçmişin izlerini taşır. Taşıma sanatı, eski taşlardan inşa edilen evler ve suyu sürekli akan pınarlar… Bu köyün yapısı da oldukça hoş bir görünüm sunuyor. Zamanla köyde bahçe tarımı ve büyükbaş hayvancılık gelişmiş."
Bilgin Öznil: "Fakat yine de, köyün Karaman merkeze yakınlığı sebebiyle büyük bir göç yaşanmış. Bu da demek oluyor ki, köy halkı büyükşehirlerdeki fırsatları tercih etmiş. Fakat her zaman bu köyün kökleri, tarihi unutulmaz."
Gezgin Öcün: "İşte her köyün bir zaman diliminde değişen kaderi. Yazılı Köyü de geçmişin ve bugünün izlerini taşıyan bir yer. Ama ne olursa olsun, köyün kimliği, halkının mirası her zaman hatırlanacak."
